Bí thư Quận ủy Nguyễn Thanh Xuân trao đổi với cán bộ, đảng viên, Khu phố 24, phường Võ Thị Sáu.
Quận 3 với tổng diện tích 4,92 Km2, dân số gần 200.000 người, mật độ dân cư đông (khoảng 40.000 người/Km2); có 51 tuyến đường, 710 tuyến hẻm, trong đó có khoảng 600 tuyến hẻm dưới 3m. Là Quận có mật độ dân cư đông, hệ thống tuyến đường hẻm nhỏ nối tiếp nhau, nhiều con đường, hẻm nhỏ, ngoằn ngoèo, quy chuẩn về giao thông, mỹ quan đô thị, nhất là bảo đảm cho công tác phòng cháy chữa cháy; nhưng Quận 3 cũng là Quận nội thành với “tấc đất, tấc vàng” vì vậy việc để người dân tự nguyện hiến tặng, cho đi phần đất của mình, cũng là một việc khá khó khăn trong công tác tuyên truyền, vận động.
Song, với nỗ lực, quyết tâm, sự kiên trì và bền bỉ của toàn hệ thống chính trị, nhất là trong công tác tuyên truyền, vận động, thuyết phục người dân cùng với sự nêu gương của cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên, mô hình “Vận động Nhân dân hiến đất mở rộng hẻm” đã dần hình thành rõ nét và tạo nên một phương thức chung trong công tác vận động Nhân dân. Qua thực tế kết quả chỉnh trang, duy tu, nâng cấp các hẻm trên địa bàn, nhiều hộ gia đình đã thấy được việc hiến đất không chỉ tạo sự đi lại thuận lợi cho người dân, bảo đảm phòng cháy, chữa cháy mà còn làm cho giá trị nhà, đất tăng lên, từ đó tạo sự lan tỏa hưởng ứng, đồng thuận cao trong Nhân dân. Đặc biệt, nhiều hộ dân ban đầu chưa đồng thuận nhưng sau khi nhận thức rõ những lợi ích cụ thể thiết thực đó đã tự nguyện tham gia hiến đất và tự hào, phấn khởi vì đã đóng góp một phần công sức cho sự phát triển chung của địa phương.
Qua hơn 20 năm thực hiện, toàn Quận đã mở rộng được 95 hẻm với tổng diện tích đất được mở rộng là hơn 18.000 m2, tương ứng với số tiền hơn 1000 tỷ đồng do 3.713 hộ dân tham gia hiến đất, nổi bật là nhiệm kỳ 2015 – 2020, thông qua việc tổ chức thành công mô hình “Ngày hội Nhân dân hiến đất mở rộng hẻm”, 10 tuyến hẻm được mở rộng đồng loạt đã tạo sự lan tỏa mạnh mẽ trong công đồng dân cư; song song với công tác mở rộng hẻm, quận cũng đã tiến hành lắp đặt đồng bộ tại mỗi hẻm từ 1 đến 2 trụ cứu hỏa, ngầm hóa hệ thống điện, viễn thông, lắp đặt camera quan sát trong khu dân cư, qua đó góp phần hoàn thành vượt chỉ tiêu mở rộng 37/37/28 tuyến hẻm (so với chỉ tiêu ban đầu đề ra 28 tuyến hẻm).
Phát huy thành quả đã đạt được, nhiệm kỳ 2020 - 2025, Ban Chấp hành Đảng bộ quận 3 xác định tiếp tục thực hiện vận động Nhân dân hiến đất mở rộng 45 hẻm (37 dự án mở rộng hẻm). Để thực hiện, quận đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, trong đó tiếp tục phát huy hiệu quả từ mô hình “Ngày hội Nhân dân hiến đất mở rộng hẻm” với việc xác định nòng cốt gương mẫu đi đầu thực hiện là cán bộ, đoàn viên, hội viên tạo sức lan tỏa đến Nhân dân, nhất là chủ thể liên quan đến thực hiện. Ngày 01/6/2024 đồng loạt 12 phường đã tổ chức ngày hội. Đến thời điểm này đã và đang thực hiện 29 dự án (37 hẻm).
Có được những kết quả trên là do các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội các cấp trên địa bàn Quận đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện, đẩy mạnh tuyên truyền, quán triệt và tổ chức thực hiện các chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước về xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở gắn với phát huy tốt quyền làm chủ của Nhân dân với phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”; bằng các mô hình, giải pháp, cách làm; một trong số đó chính là “Giải pháp thực hiện dân chủ ở cơ sở thông qua việc tăng cường tiếp xúc, đối thoại với Nhân dân”.
Từ khi triển khai thực hiện mô hình đến nay, Ban Thường vụ, Thường trực Quận ủy đã đến thăm và làm việc gần 300 lượt khu phố trên địa bàn, qua đó đã trực tiếp trao đổi phản hồi và lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết hàng trăm lượt ý kiến góp ý, phản ánh và chia sẻ thông tin của cơ sở. Các nội dung tập trung chủ yếu về cơ chế, đầu tư, liên quan các dự án, chủ trương duy tu, nâng cấp, vận động Nhân dân hiến đất mở rộng hẻm; việc thực hiện chủ trương sắp xếp khu phố theo quy định của Trung ương; việc triển khai thực hiện Luật thực hiện dân chủ ở cơ sở; công tác chuẩn bị Đại hội Đảng cấp cơ sở nhiệm kỳ 2025 – 2030; những thuận lợi và khó khăn trong việc sắp xếp khu phố; việc nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ và quản lý đảng viên tại khu phố, cơ sở vật chất tại khu phố; công tác tuyên truyền, triển khai, thực hiện các dự án, công trình đầu tư công, dự án đầu tư, xây dựng Tuyến tàu điện ngầm số 2 (tuyến Bến Thành – Tham Lương) trên địa bàn; công tác vệ sinh môi trường, an ninh trật tự, phòng cháy chữa cháy, công tác an sinh xã hội; Chương trình “Giảm nghèo bền vững”; công tác cải cách hành chính,…
Để tiếp tục phát huy thành quả đã đạt được, đồng thời tăng cường hơn nữa hiệu quả việc thực hiện dân chủ ở cơ sở trên địa bàn Quận, góp phần phát huy vai trò Nhân dân tham gia các phong trào, cuộc vận động, nhất là chủ trương hiến đất mở rộng hẻm, quận 3 xác định một số nội dung, nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới, đó là:
Tiếp tục lãnh đạo cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội triển khai quán triệt, tổ chức thực hiện nghiêm túc Luật thực hiện dân chủ ở cơ sở và các văn bản hướng dẫn, Nghị định liên quan thực hiện dân chủ ở cơ sở, trong đó, tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục sâu rộng trong cán bộ, đoàn viên công đoàn, công nhân viên chức, người lao động không ngừng nâng cao nhận thức về dân chủ và thực hành dân chủ ở cơ sở. Duy trì nghiêm túc định kỳ tổ chức hội nghị tiếp xúc, đối thoại trực tiếp giữa Bí thư Quận ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Quận với Nhân dân trên địa bàn Quận. Đồng thời, lãnh đạo các cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị Quận, cơ sở nghiêm túc thực hiện việc tổ chức hội nghị tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với Nhân dân, đảm bảo ít nhất 01 lần/năm, theo đúng quy trình, hướng dẫn của Quyết định và việc tổ chức hội nghị nhân dân định kỳ đảm bảo đúng quy định, quy trình, trong đó đề cao tinh thần tiếp thu, cầu thị, lắng nghe ý kiến của Nhân dân và có trách nhiệm giải quyết kịp thời những bức xúc, kiến nghị, nguyện vọng chính đáng, hợp pháp của Nhân dân, tránh để kéo dài và phát sinh các vụ việc phức tạp.
Đối với việc tổ chức hội nghị tiếp xác đối thoại, hội nghị nhân dân, Ban Thường vụ Quận ủy tiếp tục lãnh đạo làm tốt công tác nắm tình hình Nhân dân, dư luận xã hội để lựa chọn đúng và trúng vấn đề trọng tâm cần đối thoại; thường xuyên đổi mới nội dung, phương thức tổ chức hội nghị tiếp xúc, đối thoại, tạo không khí dân chủ, cởi mở để Nhân dân tham góp ý kiến. Quan tâm mở rộng quy mô, đối tượng tham gia các hội nghị tiếp xúc, đối thoại để nắm bắt và khai thác được nhiều ý kiến tham vấn của người dân, làm cơ sở chắc chắn trước khi quyết định triển khai thực hiện.
Lãnh đạo các cấp chính quyền thực hiện nghiêm túc Quy chế dân chủ ở cơ sở; thực hiện tốt việc công khai, minh bạch các nội dung liên quan thực hiện dân chủ ở cơ sở; phối hợp MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội tạo điều kiện thuận lợi để Nhân dân tham gia giám sát, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, đảm bảo phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”; đảm bảo an sinh xã hội, làm tốt công tác dân vận chính quyền để người dân hiểu và chia sẻ với chính quyền.
Tập trung nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động giám sát, phản biện xã hội của MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội gắn với những nội dung thiết thực, cụ thể, có chiều sâu, sát với nhu cầu của dân, nhất là việc giám sát việc thực hiện các thông báo kết luận sau hội nghị của cấp ủy, chính quyền. Đặt đúng vị trí, vai trò của Mặt trận tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội trong việc kiến nghị những phản ánh của Nhân dân đến cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị có liên quan để giải quyết kịp thời. Chú trọng và phát huy vai trò giám sát của Nhân dân, tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trong sạch vững mạnh; vai trò, hiệu quả hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân phường và Ban giám sát đầu tư cộng đồng trong việc giám sát việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở.
Tiếp tục phát huy hơn nữa vai trò, trách nhiệm của đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức trong công tác tiếp nhận giải quyết kịp thời những việc theo thẩm quyền phân công đúng quy định của pháp luật, quy chế, nội quy cơ quan, đơn vị. Người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương tăng cường hơn nữa công tác tiếp công dân, tiếp xúc đối thoại, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, trong đó tập trung giải quyết dứt điểm các vụ việc tồn đọng, kéo dài, những vấn đề nổi cộm, bức xúc được Nhân dân quan tâm.
Đẩy mạnh việc thực hiện dân chủ ở cơ sở gắn với phát động các phong trào thi đua yêu nước. Tăng cường hoạt động thanh tra, kiểm tra, giám sát, đánh giá và theo dõi việc thực hiện dân chủ tại cơ sở nhằm kịp thời phát hiện và đề xuất biện pháp cải thiện khi có vi phạm hoặc sai phạm gắn với hoạt động giám sát, phản biện xã hội về việc thực hiện dân chủ ở cơ sở và những vấn đề có liên quan trực tiếp đến công nhân, viên chức, lao động. Chủ động tự kiểm tra việc thực hiện dân chủ ở cơ sở để phòng ngừa, điều chỉnh kịp thời những hạn chế, sai sót.
Ban chấp hành Đảng bộ Quận, Ban Thường vụ Quận ủy trực tiếp và thường xuyên là Ban chỉ đạo thực hiện dân chủ cơ sở quận 3 luôn chú trọng công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc phát huy dân chủ ở cơ sở phải gắn liền với nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh, xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh. Với nhận thức việc thực hiện dân chủ ở cơ sở có ý nghĩa vô cùng quan trọng và đóng vai trò then chốt, quyết định mọi sự thành công. Và chỉ khi có sự hỗ trợ, đồng thuận của các tầng lớp Nhân dân thì mọi việc mới có thể thực hiện đạt kết quả tốt vì vậy, trong mọi việc luôn quán triệt thực hiện tốt quan điểm “Việc lấy con người làm trung tâm, là chủ thể, nguồn lực và mục tiêu của mọi chiến lược phát triển, tôn trọng quyền con người, quyền công dân. Mọi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đều phải hợp lòng dân, vì lợi ích và hạnh phúc của Nhân dân” trích một trong những chỉ đạo trong cuốn sách “Phát huy truyền thống đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng đất nước ta ngày càng giàu mạnh, văn minh, hạnh phúc” của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng./.