Kinh tế số, động lực tăng trưởng và phát triển TP Hồ Chí Minh trong tương lai

Ngày 15/4, UBND TP Hồ Chí Minh đã tổ chức Diễn đàn Kinh tế TP Hồ Chí Minh 2022 với chủ đề: “Kinh tế số, động lực tăng trưởng và phát triển TP Hồ Chí Minh trong tương lai.

Tham dự diễn đàn có GS-TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng lý luận Trung ương; Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Nên; Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái.

Diễn đàn thu hút 1.000 đại biểu là lãnh đạo Chính phủ, các bộ, ban, ngành Việt Nam; đại diện các cơ quan ngoại giao; địa phương nước ngoài; định chế tài chính quốc tế; chuyên gia kinh tế và kinh tế số cũng như doanh nghiệp trong và ngoài nước tham gia.

Kinh tế số đòi hỏi tinh thần dám nghĩ dám làm, đổi mới sáng tạo tìm kiếm cơ hội  

Diễn đàn với sự tham dự của gần 1000 đại biểu là lãnh đạo Chính phủ, các bộ, ban, ngành Việt Nam; đại diện các cơ quan ngoại giao; địa phương nước ngoài; định chế tài chính quốc tế; chuyên gia kinh tế và kinh tế số cũng như doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Phát biểu khai mạc tại Diễn đàn, đồng chí Nguyễn Văn Nên, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh:  Đại dịch COVID-19 để lại những hậu quả nặng nề và cũng chưa lường hết được, nhưng mặt khác đã và đang tác động thúc đẩy chuyển đổi số trên cả 3 nội dung: chính quyền số, doanh nghiệp số và xã hội số. “Chúng ta thường nói trong nguy có cơ và đây là cơ hội để Thành phố Hồ Chí Minh triển khai mạnh mẽ hơn chương trình chuyển đổi số, xây dựng nền kinh tế số, tái cơ cấu nền kinh tế trên nền tảng phát triển trong thời đại Cách mạng Công nghiệp 4.0. Với tinh thần năng động sáng tạo, các doanh nghiệp thành phố Hồ Chí Minh đã và đang tận dụng các cơ hội kinh doanh mới từ chuyển đổi số, tham gia và đóng góp tích cực vào kinh tế số. Đây cũng là định hướng phát triển mới của Thành phố, nhằm phát triển nhanh, bền vững, bao trùm, thích ứng trong điều kiện bối cảnh còn nhiều biến động”, đồng chí Nguyễn Văn Nên cho biết.

Tuy nhiên, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh cũng cho rằng,  kinh tế số vẫn còn là lĩnh vực rất mới mẻ, bên cạnh sự đầu tư hạ tầng và dẫn dắt của chính quyền địa phương, rất cần sự chung tay đóng góp của các nhà khoa học, các chuyên gia, các nhà hoạch định chính sách từ Trung ương, các bài học kinh nghiệm quý báu từ các doanh nghiệp, địa phương và các tổ chức quốc tế để đảm bảo tính đồng bộ và hiệu quả. Kinh tế số cũng đòi hỏi tinh thần dám nghĩ dám làm, đổi mới sáng tạo tìm kiếm cơ hội kinh doanh của các doanh nhân. Triển khai hiệu quả chuyển đổi số, kinh tế số là một trong những cơ hội quan trọng, giúp thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và Việt Nam nói chung đi tắt, đón đầu, phát triển nhanh chóng, đuổi kịp và tiến vượt so với các nước trong khu vực. Với tinh thần đó, Diễn đàn về kinh tế số ngày hôm nay có ý nghĩa quan trọng, góp phần mở ra hướng phát triển mới của Thành phố Hồ Chí Minh. Qua Diễn đàn, Lãnh đạo Thành phố tin tưởng sẽ tiếp thu được nhiều ý kiến quý báu, nhiều bài học hay để triển khai hiệu quả chương trình chuyển đổi số của Thành phố và có các chính sách giải pháp thúc đẩy phát triển mạnh mẽ kinh tế số trong thời gian tới.

Kinh tế số là động lực cho sự tăng trưởng

Đồng chí Nguyễn Văn Nên, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh phát biểu khai mạc Diễn đàn

Tại Diễn đàn, các đại biểu đã chia sẻ nhiều kinh nghiệm cũng như những hiến kế để đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển kinh tế số đối với Thành phố Hồ Chí Minh.

Theo đồng chí Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh thì Diễn đàn này chính là diễn đàn của sự hành động để bứt phá, Thành phố đã tiếp cận kịp thời với sự thay đổi của quốc tế.

Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng cho rằng, Thành phố Hồ Chí Minh có vị thế, tiềm năng để phát triển kinh tế số. Thành phố là nơi khởi xướng nhiều tinh thần đổi mới và đột phá; quy mô nền kinh tế lớn; trung tâm đổi mới sáng tạo, có trung tâm công nghệ cao lớn nhất cả nước; có đội ngũ nguồn nhân lực công nghệ thông tin phát triển mạnh; có trình độ ngoại ngữ tốt. Bên cạnh đó, tỷ lệ người dân tham gia kết nối internet và sử dụng điện thoại di động cao nhất cả nước. Thành phố cũng có một cộng đồng các nhà khoa học trong lĩnh vực này đồng thời có mối quan hệ với cộng đồng các nhà khoa học ở nước ngoài đặc biệt là đội ngũ chuyên gia kiều bào. Tất cả các nguồn lực này đang thực sự là lợi thế lớn đòi hỏi Thành phố tiếp tục  tiếp cận, khơi dậy để phát huy.

Nhấn mạnh tới sự thay đổi nhanh chóng của thế giới ở lĩnh vực công nghệ thông tin, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng cho rằng, chúng ta cần học hỏi kinh nghiệm như thế nào, chúng ta có thể đứng trên vai hay đi bên cạnh người khổng lồ được không? nhưng chắc chắn chúng ta không thể đi một mình được. Xu hướng nổi bật hiện nay là nền kinh tế không tiếp xúc, nền kinh tế dựa trên nền tảng kỹ thuật số. Do đó, chúng ta cần phải có tầm nhìn toàn cầu, có tư duy quốc gia và hành động cụ thể của địa phương, dựa trên vị thế, tiềm năng, lợi thế cụ thể của mình.

Bên cạnh những thuận lợi, Thành phố Hồ Chí Minh cũng gặp những khó khăn. Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng cho rằng Thành phố cần phải tổng kết, rà soát lại để xây dựng, bổ sung những hạ tầng cho phù hợp với thực tiễn; chú trọng phát triển nguồn nhân lực; đổi mới về thể chế và nâng cao trình độ dân trí để tiếp cận với chuyển đổi số, kinh tế số.

Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng bày tỏ tin tưởng ngay sau đại dịch COVID-19, sự khởi động kinh tế số là động lực tăng trưởng cho Việt Nam nói chung, trong đó có Thành phố Hồ Chí Minh là đầu tàu trọng điểm.

Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh cho rằng: Diễn đàn này chính là diễn đàn của sự hành động để bứt phá, TP Hồ Chí Minh đã tiếp cận kịp thời với sự thay đổi của quốc tế.

Chia sẻ tại Diễn đàn, bà Carolyn (Carrie) Turk, Giám đốc quốc gia Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam cho rằng, đầu tư vào kinh tế số tạo ra sự gia tăng năng suất, tăng trưởng kinh tế, đặc biệt là thúc đẩy tăng trưởng ổn định trong bối cảnh gặp phải những khó khăn, bất lợi mà dịch bệnh COVID-19 vừa qua là một ví dụ.

Theo bà bà Carolyn Turk, trong thời gian các quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh COVID-19, những nước nào có sự đầu tư mạnh vào kinh tế số đều cho thấy sự phản ứng khá nhanh, chủ động trước đại dịch. Bà cũng đánh giá cao sự chuyển đổi số, phát triển kinh tế số ở Việt Nam hiện nay nói chung và Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng, nhất là khi Việt Nam có hàng ngàn Start-Up, có hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật số, có nền tảng công nghệ tương đối tốt… Bà cũng đánh giá cao sự hỗ trợ của chính quyền Thành phố Hồ Chí Minh trong việc hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực này.

Còn theo ông Trương Gia Bình, chủ tịch HĐQT Công ty FPT, nếu như 20 năm trước ngành công nghệ thông tin của Việt Nam quá nhỏ bé, phần mềm bằng số 0 thì 20 năm sau Việt Nam đã có vị thế trên thế giới. Hiện nay, tất cả các địa phương trên cả nước đều nói về chuyển đổi số, trong đó, Thành phố Hồ Chí Minh là nơi đi đầu trong nhiều lĩnh vực về chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin.

Ông Bình cho rằng, trong thời gian tới, các trường cao đẳng, đại học và thậm chí cả các trường phổ thông trên địa bàn Thành phố cần nghiên cứu để đưa các môn học liên quan tới trí tuệ nhân tạo vào giảng dạy cho các em . Bằng cách đó tương lai chúng ta sẽ có một nguồn nhân lực khoa học công nghệ lớn nhất tại Thành phố Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó, ông Bình cũng cho rằng, Thành phố cần phải xây dựng cơ chế đặc biệt cho lĩnh vực này đồng thời đưa ra kiến nghị Thành phố nên dành ít nhất không dưới 2% ngân sách để đầu tư cho chuyển đổi số

Tư duy đột phá, tầm nhìn chiến lược, cách làm thực tiễn, cụ thể

Phát biểu tại Diễn đàn, đồng chí Lê Minh Khái, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, trong thời gian qua, Đảng và Chính phủ đã có nhiều văn bản về chủ trương, chính sách chủ động tham gia thực hiện Cách mạng Công nghiệp 4.0 và chuyển đổi số. Mới đây, ngày 31 tháng 3 năm 2022, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 411/QĐ-TTg về phê duyệt Chiến lược quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

Đồng chí Lê Minh Khái, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ phát biểu tại Diễn đàn.

Tại TP Hồ Chí Minh, các hoạt động về thương mại điện tử, về chuyển đổi số đang được đẩy mạnh và tăng tốc đáng kể. Thành phố  đã đặt ra các mục tiêu cao hơn cả nước, đến 2025, kinh tế số đóng góp 25% và đến 2030 đóng góp 40%, tương ứng cả nước là 20% và 30%. Kinh tế số còn giúp tăng năng suất lao động, tạo ra các cơ hội kinh doanh mới cho doanh nghiệp, góp phần quan trọng tái cấu trúc nền kinh tế và trước mắt giúp phục hồi nhanh về tăng trưởng kinh tế. “Thành công về chuyển đổi số và kinh tế số tại thành phố Hồ Chí Minh sẽ góp phần quan trọng thành công trên cả nước; đồng thời khẳng định vai trò, vị thế đầu tàu của thành phố Hồ Chí Minh và là trung tâm về kinh tế, tài chính, thương mại, khoa học - công nghệ của khu vực”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Để đạt được mục tiêu trên, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cũng đã gợi ý một số nội dung:

Một là, tiếp tục đẩy mạnh cải thiện môi trường đầu tư, thu hút và khai thác tốt mọi nguồn lực để phát triển sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ, tức là nền kinh tế thực. Vì chỉ khi có nền kinh tế mạnh, hàng hóa dịch vụ dồi dào thì mới là nền tảng bền vững cho phát triển kinh tế số, kinh doanh trực tuyến hay các dịch vụ cao cấp khác. Chính phủ sẽ tiếp tục đồng hành cùng thành phố Hồ Chí Minh trong việc đầu tư kết cấu hạ tầng đồng bộ, rà soát các bất cập về thể chế, nâng cao chất lượng đội ngũ nhân sự để giải quyết các điểm nghẽn trong phát triển.

Hai là, cần tăng cường hợp tác, trao đổi và học hỏi các quốc gia, các đối tác, bạn bè quốc tế. Tuy nhiên, việc vận dụng vào thực tế cần đảm bảo tính đặc thù của Việt Nam và Thành phố, không máy móc.

Ba là, định hướng chung và chiến lược quốc gia về kinh tế số, xã hội số đã có, vấn đề còn lại là triển khai nhanh chóng và hiệu quả vào các hoạt động thực tế của Thành phố. Phương châm về thực hiện chuyển đổi số, kinh tế số là “tư duy đột phá, tầm nhìn chiến lược, cách làm thực tiễn, cụ thể”. Tuyệt đối không thể triển khai theo kiểu phong trào, vì chắc chắn sẽ dẫn đến lãng phí nguồn lực, không hiệu quả.

Bốn là, cần nâng cao nhận thức, trình độ và kỹ năng của nhân lực tham gia chuyển đổi số và kinh tế số. Chỉ khi nhận thức đúng, tức hiểu rõ và ủng hộ, doanh nghiệp mới dành thời gian, tiền bạc cho sự thay đổi có tính chất cách mạng này, khi đó việc mới thành công. Trong đó, sự chuyển biến nhận thức thực sự cần bắt đầu từ các cán bộ công chức trong bộ máy chính quyền.

Các đại biểu tham quan các gian hàng được trưng bày tại Diễn đàn lần này

Diễn đàn kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh là sự kiện quốc tế thường niên do UBND Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức. Đồng chí Phan Văn Mãi, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, việc tổ chức Diễn đàn kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh năm 2022 với chủ đề “Kinh tế số: Động lực tăng trưởng và phát triển Thành phố Hồ Chí Minh trong tương lai” chính là hoạt động thiết thực giúp Thành phố trao đổi, thảo luận với các chuyên gia, các nhà khoa học, các tổ chức, các doanh nghiệp trong và ngoài nước về chuyển đổi số và kinh tế số nhằm mục đích thống nhất và nâng cao nhận thức về chuyển đổi số và kinh tế số; điều chỉnh, bổ sung các giải pháp khả thi để thúc đẩy phát triển kinh tế số trên địa bàn Thành phố, giúp doanh nghiệp Thành phố phát huy tính sáng tạo, tăng cường khả năng tiếp cận các mô hình kinh doanh mới nhằm nâng cao năng suất và hiệu quả; tạo cơ hội để các cá nhân và tổ chức đề xuất các kiến nghị về khuôn khổ chính sách khuyến khích và quản lý phát triển kinh tế số; phát huy vai trò các bên liên quan trong hệ sinh thái kinh tế số./..

Diễn đàn năm nay sẽ xoay quanh 4 chủ đề chính, gồm:

Bức tranh chung về chuyển đổi số trong doanh nghiệp ở Thành phố Hồ Chí Minh 2022, tầm nhìn và khát vọng đến năm 2030;

Thiết kế chính sách phù hợp cho phát triển kinh tế số tại Thành phố Hồ Chí Minh 2022: định hướng 2025 và tầm nhìn 2030;

Chuyển đổi số để nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp: thách thức và giải pháp;

Chuyển đổi số trong doanh nghiệp: kinh nghiệm và bài học thành công của doanh nghiệp trong nước và quốc tế.