Là địa bàn quận trung tâm Thành phố, nơi diễn ra các hoạt động phát triển kinh tế, văn hóa, du lịch, đối ngoại quan trọng của thành phố và cả nước, Quận 1 đã và đang triển khai nhiều giải pháp để góp phần xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh có chất lượng sống tốt, văn minh - hiện đại - nghĩa tình, trước tiên là tập trung giải quyết căn cơ và có hiệu quả vấn đề vệ sinh môi trường, mỹ quan đô thị, đảm bảo an ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội, chăm lo tốt đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân.
Để làm được điều này, hệ thống chính trị từ quận đến phường, khu phố đã xây dựng nghị quyết, chương trình, kế hoạch cụ thể trên các lĩnh vực công tác, nắm chắc tình hình và các biểu hiện cụ thể của địa phương; xác định rõ địa bàn, cơ quan, đơn vị còn khó khăn, hạn chế, phân tích kỹ các nguyên nhân, nhất là nguyên nhân chủ quan để có giải pháp tuyên truyền, vận động cũng như có các biện pháp chấn chỉnh, khắc phục; đồng thời xây dựng cơ chế phối hợp thông tin chặt chẽ giữa các lực lượng, đơn vị chức năng với Mặt trận, đoàn thể, nắm bắt kịp thời các vấn đề phát sinh để tập trung giải quyết.
Hệ thống chính trị từ quận đến phường, khu phố đã xây dựng nghị quyết, chương trình, kế hoạch cụ thể trên các lĩnh vực công tác- (Bí thư Quận 1 Dương Anh Đức dự Ngày hội Đại đoàn kết tại phường Tân Định).
Mặt trận đã tập trung phát động phong trào thi đua xây dựng cơ quan, đơn vị văn minh, xanh-sạch-đẹp. Triển khai nâng chất việc thực hiện Chỉ thị 19-CT/TU của Ban Thường vụ Thành ủy gắn với việc xây dựng phường, khu dân cư sạch-đẹp theo Nghị quyết Đại hội đại biểu MTTQ Việt Nam Thành phố; bám sát các tiêu chí và quy trình công nhận “Phường, Khu phố sạch, không xả rác ra đường và kênh rạch”, “Phường sạch, xanh và thân thiện môi trường”, “Khu phố văn hóa”, “Gia đình văn hóa”… để vận động Nhân dân thực hiện.
Chủ trì và phối hợp tổ chức nhiều hội thi, hội thảo, hội nghị chuyên đề “Tìm hiểu pháp luật về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu”. Phối hợp tổ chức tập huấn, hướng dẫn, phát động công tác “Phân loại chất thải rắn tại nguồn”, “Kiến thức trồng và bảo vệ cây xanh”, “Tháng cao điểm thu gom chất thải nguy hại hộ gia đình và quản lý chất thải rắn cồng kềnh”, phong trào “15 phút mỗi tuần - vì Thành phố văn minh, sạch đẹp”; tổ chức ra quân bóc, xóa các sản phẩm, quảng cáo sai quy định, tuyên truyền hạn chế sử dụng túi ni - lông, khuyến khích sử dụng các sản phẩm tái chế.
Thường xuyên giám sát công tác triển khai cuộc vận động “Không xả rác ra đường và kênh rạch”, “Toàn dân tham gia bảo vệ môi trường”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”; việc thực hiện văn hóa giao tiếp ứng xử trong đời sống cộng đồng, xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội, từ đó góp phần nâng cao chất lượng bộ mặt đô thị, môi trường văn hóa, lối sống văn hóa và các phẩm chất tốt đẹp của người dân quận trung tâm thành phố Bác.
Một trong những giải pháp điểm nhấn là việc tuyên truyền, phối hợp triển khai hiệu quả Hội thi Góc phố ngày Tết; tạo sân chơi bổ ích, giúp người dân có cơ hội giao lưu, kết nối và tăng cường tình đoàn kết giữa các thành viên trong cộng đồng; chuyển hóa các điểm chưa đẹp về vệ sinh môi trường, trật tự đô thị, an toàn giao thông; giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Với sự chung sức của Nhân dân, các góc phố, con đường, tuyến hẻm đã dần được thay da đổi thịt, những góc hẻm xưa kia vốn là những bãi rác, điểm phức tạp về tệ nạn xã hội thì nay đã trở nên sạch đẹp rực rỡ, đầy sức sống. Từ 66 “góc phố” năm 2021, đến năm 2024 đã phát triển lên 176 “góc phố” và lan tỏa, nhân rộng thêm nhiều “Đường xuân”, “Hẻm tết” để phục vụ Nhân dân, góp phần phát triển mỹ quan, du lịch thành phố.
Mặt trận quận cũng đã xây dựng nhiều phim tư liệu, tổ chức triển lãm ảnh, duy trì hoạt động các trang cộng đồng thông qua zalo, facebook, viber, mocha với các chủ đề phù hợp tình hình và điều kiện thực tế của địa phương để tuyên truyền, vận động.
MTTQ Quận 1 đã tập hợp sức mạnh đoàn kết của toàn thể nhân dân trong các phong trào thi đua yêu nước.
Thông qua các phong trào thi đua, Mặt trận quận đã lồng ghép tuyên truyền Đề án Phong trào thi đua sáng tạo và các Giải thưởng sáng tạo Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2020-2030; Kế hoạch xây dựng, nhân rộng điển hình tiên tiến giai đoạn 2021-2025 gắn với Phong trào thi đua xây dựng 1.000 khu dân cư sạch - đẹp; xây dựng, sửa chữa 1.000 căn nhà cho hộ dân có hoàn cảnh khó khăn và Giải thưởng Đại đoàn kết toàn dân tộc do Mặt trận Thành phố phát động. Đồng thời chủ trì, phối hợp thống nhất với các tổ chức thành viên triển khai, tạo hiệu ứng lan tỏa, động viên cán bộ, đoàn viên, hội viên và Nhân dân tích cực hưởng ứng thực hiện. Tổ chức Hội nghị chuyên đề “Giải pháp nâng cao hiệu quả các phong trào thi đua trong hệ thống Mặt trận, đoàn thể”; phát hành Kỷ yếu các mô hình, giải pháp thi đua tiêu biểu; tổ chức Hội thi video clip giới thiệu gương điển hình tiên tiến Quận 1; Hội thi “Phát huy vai trò MTTQ thi đua xây dựng và phát triển địa phương”; triển khai chương trình“Mỗi tuần một câu chuyện đẹp, mỗi tháng một tấm gương lan tỏa”; “90 ngày đồng hành cùng Nhân dân Quận 1”; “80 ngày cùng hành động”, “Đoàn kết, sống tốt đời, đẹp đạo”, Tuần lễ “Mặt trận Tổ quốc đồng hành cùng chức sắc và đồng bào Công giáo”; Tháng phối hợp tổ chức các hoạt động “Tốt đời, đẹp đạo” với chức sắc và đồng bào Phật giáo; “Đồng bào Hồi giáo đồng hành cùng Đại hội Mặt trận Tổ quốc quận”, qua đó, nhân rộng, tạo khí thế thi đua sôi nổi trong các giới đồng bào; góp phần giải quyết các vấn đề còn khó khăn, hạn chế trong cộng đồng dân cư, xây dựng nét đẹp văn hóa, lối sống văn hóa, nghĩa tình của người dân Quận 1.
Đặc biệt, Mặt trận quận đã phối hợp với chính quyền lấy ý kiến Nhân dân về về các đề án lớn, tổ chức góp ý, phản biện xã hội đối với Dự thảo “Kế hoạch thực hiện chủ đề năm” trong phong trào thi đua xây dựng Quận 1 phát triển bền vững; triển khai tốt các chương trình chăm lo an sinh xã hội như “Cửa hàng An sinh Quận 1”, “Học Bác thương dân”, “Vòng tay nhân ái”, “Ngày cùng hành động vì người nghèo Quận 1”, “Tháng cùng hành động nghĩa tình”, “Ngày hội Buffet chay - Chung một tấm lòng” trong phong trào thi đua “Quận 1 - Trái tim nghĩa tình”; thực hiện công trình sửa chữa, xây dựng 50 căn nhà tình thương, 50% Khu phố Đoàn kết - Nghĩa tình - Tự quản, 50 mảng xanh trong phong trào thi đua chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam - thống nhất đất nước; đồng thời triển khai các hoạt động giám sát quá trình tổ chức thực hiện các phong trào thi đua yêu nước gắn với các hoạt động chào mừng Đại hội MTTQ Việt Nam các cấp.
Chính nhờ triển khai đa dạng các hình thức tuyên truyền, nhiệm kỳ qua, Mặt trận quận đã có hơn 300 mô hình, giải pháp, sáng kiến áp dụng hiệu quả, qua đó đã đoàn kết, vận động, tập hợp Nhân dân hoàn thành xuất sắc chỉ tiêu thu ngân sách nhà nước, giải ngân vốn đầu tư công, xây dựng 10/10 phường đạt chuẩn văn minh đô thị, 66/66 khu phố văn hóa, 95/134 tuyến đường, 150/580 tuyến hẻm, 02/02 tuyến kênh đạt chuẩn văn minh - sạch đẹp; sạch - xanh - thân thiện với môi trường; 43/47 cơ sở tôn giáo xây dựng, phát triển 76/135 mảng xanh toàn quận; huy động quỹ Vì người nghèo đạt hơn 42,5 tỷ đồng; quỹ Vì biển đảo quê hương - Vì tuyến đầu Tổ quốc và chương trình Vì Trường Sa xanh đạt hơn 09 tỷ đồng; quỹ cứu trợ và phòng chống dịch COVID-19 hơn 08 tỷ đồng; kết nối chăm lo các diện hơn 58,4 tỷ đồng; giúp đỡ 1.464 hộ thoát nghèo; giữ vững ổn định chính trị - trật tự an toàn xã hội địa bàn quận trung tâm, góp phần xây dựng TP. Hồ Chí Minh có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình. Qua đó, đã xuất hiện 3.218 gương “Người tốt, việc tốt”, “Những tấm gương thầm lặng mà cao cả” trên các lĩnh vực./..