Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh (Nghị quyết 98) được Quốc hội thông qua với nhiều cơ chế, chính sách mới tạo điều kiện cho TP Hồ Chí Minh khơi thông nguồn lực, tạo đà phát triển, khai thác tối đa tiềm năng, thế mạnh của Thành phố để tương xứng với vị trí đầu tàu về kinh tế - xã hội của vùng Đông Nam bộ và cả nước.
Chia sẻ tại kỳ họp thứ 10 HĐND TP Hồ Chí Minh khóa X đang được diễn ra (từ ngày 10-12/7), đồng chí Nguyễn Văn Nên, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh cho rằng, đây là một nghị quyết quan trọng, là thời cơ, điều kiện thuận lợi để Thành phố tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và huy động nguồn lực đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của Thành phố trong thời gian tới. Đó thật sự là nghị quyết hành động. Các cơ chế chính sách nêu trong nghị quyết có tính đột phá vượt lên quy định bình thường. Một số vấn đề mới theo yêu cầu phát triển của TP Hồ Chí Minh và đất nước, có một số vấn đề không phù hợp với quy định hiện hành hoặc chưa có trong quy định.
HĐND TP Hồ Chí Minh đã thông qua dự thảo Nghị quyết về triển khai thực hiện Nghị quyết 98.
Để triển khai Nghị quyết 98, tại kỳ họp này, các đại biểu HĐND TP Hồ Chí Minh đã nhất trí thông qua dự thảo Nghị quyết về triển khai thực hiện Nghị quyết 98. Theo đó, HĐND TP Hồ Chí Minh quyết nghị, với tinh thần đồng tâm hiệp lực, sẵn sàng tâm thế để cụ thể hóa từng cơ chế, chính sách nhằm tổ chức thực hiện thắng lợi Nghị quyết 98. HĐND TP Hồ Chí Minh thực hiện đầy đủ, trách nhiệm, tạo sự thống nhất trong nhận thức về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của Nghị quyết 98; phát huy tối đa nguồn lực, sức mạnh của nhân dân và thống nhất trong hành động của toàn thể các đại biểu HĐND TP Hồ Chí Minh; thể chế hóa, xem xét thông qua các nội dung thuộc nhiệm vụ và thẩm quyền của HĐND TP Hồ Chí Minh nêu tại nghị quyết thành các chủ trương, chính sách cụ thể, thiết thực.
Theo quyết nghị, HĐND TP Hồ Chí Minh triển khai 14 nội dung thuộc trách nhiệm và 13 nội dung thuộc thẩm quyền của HĐND Thành phố được quy định tại Nghị quyết 98. Trong đó, HĐND TP Hồ Chí Minh ban hành tiêu chí, điều kiện, mức hỗ trợ, nội dung, thời gian hỗ trợ giảm nghèo, giải quyết việc làm. Quy định quy mô, tổng mức đầu tư tối thiểu của các dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư trong lĩnh vực y tế, giáo dục – đào tạo, thể thao, văn hoá; ban hành danh mục dự án áp dụng loại hợp đồng xây dựng - vận hành - chuyển giao (BOT) đối với dự án đầu tư xây dựng nâng cấp, mở rộng, hiện đại hóa công trình đường bộ hiện hữu...
Về thẩm quyền, HĐND TP Hồ Chí Minh được quyết định sử dụng ngân sách địa phương để triển khai dự án đầu tư công độc lập nhằm thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với các dự án đầu tư theo đồ án thiết kế đô thị riêng, đồ án quy hoạch đô thị vùng phụ cận các nhà ga thuộc các tuyến đường sắt được cấp có thẩm quyền phê duyệt…
HĐND Thành phố cũng quyết định sử dụng vốn ngân sách Thành phố, bố trí vốn chuẩn bị đầu tư, dự toán ngân sách hằng năm và bố trí vốn đầu tư công trong kế hoạch đầu tư công trung hạn và hằng năm của Thành phố; quyết định việc sử dụng ngân sách Thành phố để thực hiện dự án, công trình giao thông đường bộ có tính chất vùng, liên vùng. Thành phố cũng thành lập Sở An toàn thực phẩm là cơ quan chuyên môn thuộc UBND Thành phố.
Một trong những thẩm quyền quan trọng là HĐND Thành phố được quyết định bố trí ngân sách Thành phố để chi thu nhập tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức, người hoạt động không chuyên trách tại xã, phường, thị trấn, người lao động; quyết định tổ chức bộ máy, số lượng và chức năng, nhiệm vụ các phòng, ban chuyên môn, đơn vị trực thuộc TP Thủ Đức.
HĐND TP Hồ Chí Minh giao UBND Thành phố khẩn trương trình HĐND Thành phố quyết định các nội dung thuộc nhiệm vụ và thẩm quyền của HĐND Thành phố tại các kỳ họp HĐND TP Hồ Chí Minh năm 2023 và năm tiếp theo. Đồng thời, tập trung triển khai thực hiện các nội dung thuộc trách nhiệm của UBND TP Hồ Chí Minh được quy định tại Nghị quyết 98; xây dựng và ban hành đề án, kế hoạch, các giải pháp thực hiện sớm đưa Nghị quyết đi vào cuộc sống, góp phần tháo gỡ các điểm nghẽn để Thành phố phát triển nhanh và bền vững.
Có thể thấy việc xây dựng, ban hành nghị quyết trên của HĐND Thành phố nhằm từng bước cụ thể hóa trong việc thực hiện Nghị quyết 98 một cách kịp thời nhất. Đánh giá về việc triển khai thực hiện nghị quyết 98 của Thành phố, đại biểu Nguyễn Tấn Phát, Giám đốc Học viện Cán bộ TP Hồ Chí Minh cho rằng, cần có sự thay đổi lớn về thể chế và phải ban hành kế hoạch, phương thức hành động phù hợp, bao gồm cả phương thức tham mưu tổ chức thực hiện.
Đại biểu Hoàng Thị Tố Nga, Phó Bí thư Thường trực Quận ủy quận 1 nêu ý kiến, HĐND Thành phố cần tổ chức giám sát chặt chẽ việc triển khai Nghị quyết 98 ngay từ đầu để đảm bảo hiệu quả. Đồng thời, thành lập một tổ công tác để phân công công việc cho các sở ngành và đơn vị một cách cụ thể và rõ ràng, nhằm tránh tình trạng đùn đẩy trách nhiệm và đảm bảo sự phối hợp, đồng bộ, có trách nhiệm.
Đã có nhiều ý kiến được chia sẻ tại Kỳ họp nhằm giúp cho Nghị quyết 98 sớm đi vào thực tiễn trong đó đều nêu rõ phải hành động quyết liệt, kịp thời để nắm bắt cơ hội hiệu quả nhất.
Cũng cùng quan điểm này, đại biểu Trần Văn Khuyên, Bí thư Huyện ủy Hóc Môn cho rằng, Thành phố cần phân nhóm rõ việc điều hành của UBND TP Hồ Chí Minh và các sở ngành; nhóm thuộc quận huyện. Từ đó phân rõ trách nhiệm, nhiệm vụ, công việc cụ thể của từng bộ phận, sở ngành, địa phương. Đại biểu cũng đề nghị TP Hồ Chí Minh cần mạnh dạn ủy quyền cho sở ngành, quận huyện một số công việc mang tính sát thực của cơ sở, nhất là ủy quyền mạnh cho 5 huyện như cơ chế của TP Thủ Đức.
Theo thông tin từ đồng chí Phan Văn Mãi, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh, Thành phố phấn đấu từ nay đến cuối năm sẽ hoàn thành các nội dung cần thể chế hóa để những năm còn lại tập trung thực hiện nghị quyết.
Nghị quyết 98 đã có những cơ chế, chính sách quan trọng để giúp Thành phố tháo gỡ những nút thắt, vấn đề còn lại là trong quá trình triển khai thực hiện phải tổ chức bộ máy nhân sự phù hợp; phân công, phân cấp, phân rõ trách nhiệm của từng cơ quan, đơn vị trong việc thực hiện, kiểm tra, giám sát, đôn đốc, điều chỉnh.
Một cơ chế đột phá sẽ rất cần những hành động đột phá và những con người đột phá, dám nghĩ dám làm, cần tư duy hành động. Như Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh, tới đây, qua giám sát của HĐND TP Hồ Chí Minh sẽ không có chỗ cho những trường hợp né tránh, trì trệ, đùn đẩy trách nhiệm trong hệ thống chính trị của TP Hồ Chí Minh. Những trường hợp này cần phải loại ra khỏi hàng ngũ, bộ máy của TP Hồ Chí Minh. "Nơi nào còn tình trạng này thì đó là trách nhiệm của cấp ủy, người đứng đầu nơi đó", Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh chỉ rõ.
Đây có thể xem là cơ hội mang tính lịch sử cho bước ngoặt phát triển của TP Hồ Chí Minh trong thời gian tới. Lãnh đạo Thành phố luôn bày tỏ mong muốn Nhân dân Thành phố đồng hành cùng các cấp chính quyền Thành phố để triển khai Nghị quyết 98 đạt kết quả cao nhất./..