TP Hồ Chí Minh cần đầu tư kịp thời cho lĩnh vực logistics

Toàn cảnh hội thảo. (Ảnh: CM)

Ngày 04/7, tại TP Hồ Chí Minh, Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP Hồ Chí Minh (ITPC) phối hợp với Trường Cao đẳng Kinh tế Đối ngoại, Hiệp hội Phát triển Nhân lực Logistics Việt Nam (VALOMA) tổ chức Hội thảo “Nâng cao năng lực hệ thống logistics và cảng biển TP Hồ Chí Minh hướng đến thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và liên kết vùng”.

Hội thảo nhằm tăng sức cạnh tranh cho ngành logistics, chú trọng việc quy hoạch tổng thể một cách ổn định, lâu dài; đặc biệt giúp các địa phương nhận diện rõ ràng trong các chính sách phát triển, nhất là tính bền vững, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và liên kết vùng. Chính sách liên kết vùng cần tôn trọng và phát huy tiềm năng và lợi thế so sánh của từng địa phương cũng như giải quyết những xung đột lợi ích, không chỉ vì lợi ích của mỗi địa phương mà còn vì lợi ích chung của vùng, của quốc gia.

Năm 2023, ngành logistics đã phải đối mặt với những hệ lụy do ảnh hưởng của áp lực lạm phát và rủi ro suy thoái kinh tế của các nền kinh tế lớn, chuỗi cung ứng toàn cầu đứt gãy,… tác động mạnh mẽ đến tình hình xuất nhập khẩu và hoạt động logistics. Nghị quyết số 24-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng-an ninh vùng Đông Nam Bộ đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045 nêu rõ: phát triển mạnh, đồng bộ hệ thống logistics cấp quốc gia, quốc tế gắn với cảng biển, cảng hàng không, cửa khẩu quốc tế, các trục hành lang kinh tế trọng điểm và tuyến thương mại liên vùng tại TP Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu, Tây Ninh.

Cùng với đó, tập trung xây dựng trung tâm logistics hàng không gắn với cảng hàng không quốc tế Long Thành, đầu tư phát triển hệ thống logistics cảng và cảng trung chuyển quốc tế tại tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu và TP Hồ Chí Minh. Hình thành trung tâm hội chợ triển lãm quốc tế tại TP Hồ Chí Minh. Hình thành vành đai công nghiệp, đô thị, dịch vụ, logistics dọc hành lang Vành đai 3, Vành đai 4 và các tuyến cao tốc của vùng. Phát triển chuỗi công nghiệp - đô thị Mộc Bài - TP Hồ Chí Minh - Cảng Cái Mép - Thị Vải gắn với hành lang kinh tế Xuyên Á. Phát triển các tổ hợp quy mô lớn về công nghiệp - dịch vụ - đô thị tại thành phố mới Phú Mỹ, thành phố sân bay cửa ngõ quốc tế Long Thành và Khu liên hợp công nghiệp - đô thị - dịch vụ Bình Dương.

TP Hồ Chí Minh bao gồm phần đất liền có diện tích 2.095 km2 và khu vực biển thuộc huyện Cần Giờ (chiếm 0,6% diện tích Việt Nam). Dân số khoảng 10,2 triệu (ngoài ra còn có khoảng 2 triệu dân cư vãng lai); có vị trí địa lý thuộc vùng kinh tế trọng điểm phía Nam (tổng diện tích 30.404 km2) và tiếp giáp các tỉnh bao gồm: Bình Dương, Bình Phước, Tây Ninh, Long An, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu và Tiền Giang. Trong tầm nhìn và triển vọng phát triển chung của đất nước, Thành phố được kỳ vọng là một trong những trung tâm kinh tế, du lịch, tài chính - thương mại và dịch vụ logistics của khu vực Đông Nam Á và châu Á - Thái Bình Dương.

Đối với TP Hồ Chí Minh, logistics được xác định có vai trò là một ngành rất quan trọng, có tác động đến sự phát triển bền vững, lâu dài cho tăng trưởng kinh tế, Thành phố Phê duyệt đề án “Phát triển ngành logistics TP Hồ Chí Minh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” với trọng tâm phát triển kinh tế theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP Hồ Chí Minh lần thứ XI. Theo đó, ngành logistics được kỳ vọng trở thành 01 ngành dịch vụ mũi nhọn, đóng góp tích cực cho hoạt động sản xuất, kinh doanh trên địa bàn thành phố.

Theo đề án đã được phê duyệt Thành phố sẽ xây dựng 08 trung tâm logistics với tổng diện tích hơn 750ha bao gồm Cát Lái – Phú Hữu - Thành phố Thủ Đức (diện tích 292 ha), Long Bình - Thành phố Thủ Đức (diện tích 54 ha), Linh Trung - Thành phố Thủ Đức (diện tích 74 ha), Củ Chi - huyện Củ Chi (diện tích 15 ha), Tân Kiên - huyện Bình Chánh (diện tích 60 ha), Hiệp Phước - huyện Nhà Bè (diện tích 100 ha), xã Tân Hiệp, huyện Hóc Môn (diện tích 150 ha). Ngoài ra, các dự án có chức năng “tương tự trung tâm logistics” như kho lạnh ở Khu công nghiệp Vĩnh Lộc, kho thương mại điện tử ở Củ Chi… đang được các doanh nghiệp triển khai xây dựng; yêu cầu cao về kết nối hạ tầng giao thông đồng bộ, vốn, năng lực, kinh nghiệm xây dựng, quản lý, vận hành của nhà đầu tư... Do đó, sẽ bổ sung 8 Trung tâm logistics vào Đồ án Quy hoạch chung TP Hồ Chí Minh đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060 để có cơ sở triển khai thực hiện trong thời gian tới.

Về lĩnh vực logistics, TP Hồ Chí Minh có thuận lợi trong ASEAN về thương mại và vận tải quốc tế khi tiến hành hội nhập kinh tế quốc tế liên tục được mở rộng. Với góc nhìn đó, TP Hồ Chí Minh cần đầu tư kịp thời cho lĩnh vực logistics để có thể duy trì và phát huy được thế mạnh là cửa ngõ giao thương của cả khu vực phía nam, đóng góp lớn hơn cho kinh tế thành phố và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
TP Hồ Chí Minh hiện có khá nhiều tiềm năng để phát triển dịch vụ này, cụ thể:

Theo Tổng cục Đường bộ Việt Nam, cả nước đến nay đã có hơn 1.000 km đường cao tốc được đưa vào khai thác; gần 600.000 km đường quốc lộ, nhiều tuyến đường được đầu tư xây dựng, nâng cấp mở rộng.

Đời sống người dân trên địa bàn Thành phố ngày càng cao, thu nhập càng tăng nên nhu cầu mua bán, nhu cầu tiêu dùng cũng sẽ tăng, từ đó kéo theo lĩnh vực logistics nội địa phát triển.Sự cạnh tranh ngày càng quyết liệt của phân khúc logistics ở khu vực thành thị, các thành phố lớn sẽ bắt buộc các DN phải mở rộng mạng lưới hoạt động kinh doanh của mình ra các thị trường khác. Sự phát triển của thương mại điện tử và xu hướng dùng điện thoại thông minh ngày càng nhiều đặc biệt ở các Thành phố trực thuộc Trung ương sẽ kích thích mua bán, tiêu dùng ở khu vực này và kéo theo hoạt động logistics phát triển.

Chính vì thế nhằm phát triển hạ tầng Trung tâm logistics Thành phố đặt mục tiêu phải phát triển logistics trở thành 01 ngành dịch vụ mũi nhọn, với các mục tiêu cơ bản sau:

Tốc độ tăng trưởng doanh thu dịch vụ logistics của doanh nghiệp Thành phố đạt 15% vào năm 2025 và đạt 20% vào năm 2030. Tỷ trọng đóng góp của logistics vào GRDP TP Hồ Chí Minh đến năm 2025 đạt 10% và đến năm 2030 đạt 12%. (3) Góp phần kéo giảm chi phí logistics cả nước so với GDP quốc gia đến năm 2025 còn khoảng 10 - 15%. Đến năm 2025, tỷ lệ thuê ngoài dịch vụ logistics đạt 60% và đến năm 2030 đạt 70%. Đến năm 2025, tỷ lệ doanh nghiệp 3PL, 4PL chiếm 3% - 5% trong tổng số doanh nghiệp logistics TP , hướng đến hình thành đội ngũ doanh nghiệp nòng cốt, có khả năng dẫn dắt thị trường dịch vụ logistics khu vực phía Nam và cả nước. Và đặc biệt, phải hình thành hệ thống trung tâm logistics trên địa bàn Thành phố để làm nơi trung chuyển, kết nối các luồng hàng lưu thông trong nước và xuất nhập khẩu.

Ông Nguyễn Tuấn, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP Hồ Chí Minh (ITPC) nhấn mạnh TP Hồ Chí Minh có thuận lợi trong ASEAN về thương mại và vận tải quốc tế khi tiến hành hội nhập kinh tế quốc tế liên tục được mở rộng; lĩnh vực logistics cần được tập trung và phát huy được thế mạnh, đưa logistics thành ngành dịch vụ mũi nhọn, giúp thành phố nâng cao vai trò đầu mối giao lưu hàng hóa trong nước và kết nối với thị trường quốc tế./.